_{Ο ΤΑΣΟΣ ΣΑΡΑΝΤΟΥ}

 

_{ΓΙΑ ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ}

 

 

 

_{Ο Κλεισθένης και η απλή αναλογική}     

 

_{Τον άλλο μήνα έχουμε εκλογές Α’ και Β’ βαθμού στην Αυτοδιοίκηση μέσα σ’ ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Ο «Κλεισθένης 1», όπως ονομάζεται το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, ανατρέπει τα κατεστημένα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και δημιουργεί μία νέα πραγματικότητα σε πολλά επίπεδα. Ο «Κλεισθένης» καθιερώνει ως εκλογικό σύστημα την απλή αναλογική, αλλάζει τον τρόπο εκλογής των τοπικών συμβουλίων στα χωριά και τους δίνει περισσότερες αρμοδιότητες και χρήματα, θεσμοθετεί την τοπική διαβούλευση και τοπικά δημοψηφίσματα, αλλάζει τον τρόπο ψήφισης του προϋπολογισμού και πολλά άλλα. Το εκλογικό σύστημα είναι η κορυφαία αλλαγή που έφερε το νομοσχέδιο και είναι αυτή στην οποία επικεντρώθηκε η συζήτηση και η δημόσια αντιπαράθεση.}

 

_{Μέχρι σήμερα είχαμε ενισχυμένη αναλογική. Αυτό σήμαινε ότι, για παράδειγμα, αν μόνο το 20% των δημοτών είχαν επιλέξει μια δημοτική παράταξη στον α’ γύρο, αν αυτή έμπαινε στον β’ γύρο και νικούσε, εξέλεγε τον Δήμαρχο και έπαιρνε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών του Δημοτικού Συμβουλίου. Στο έναν δήμο, δηλαδή, που έχει 41 έδρες δημοτικών συμβούλων, η νικήτρια δημοτική παράταξη του β’ γύρου έπαιρνε τις 25 από τις 41 έδρες, ανεξάρτητα από το ποσοστό που είχε πάρει στον α’ γύρο, με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται τη συναίνεση ή συμφωνία των άλλων παρατάξεων για να υλοποιήσει το πρόγραμμά της ή για να λάβει οποιαδήποτε άλλη απόφαση. Επίσης, ένας υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος μπορεί να έπαιρνε 1.000 σταυρούς και να μην εκλεγόταν, ενώ, σε αντίθεση, ένας άλλος από την πλειοψηφούσα παράταξη να εκλεγόταν δημοτικός σύμβουλος με 300 σταυρούς.}

 

_{Αυτό δημιουργούσε έναν παντοδύναμο Δήμαρχο, με αναπαραγωγή του κεντρικού μοντέλου, όπου ο λαός, οι δημότες, αμέτοχοι παρακολουθούσαν κάποιους να αποφασίζουν γι’ αυτούς, χωρίς αυτούς.}

 

_{Τι σημαίνει λοιπόν η καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος; Σημαίνει ότι οι έδρες του δημοτικού συμβουλίου μοιράζονται αναλογικά με βάση το ποσοστό που θα πάρει κάθε συνδυασμός στον α΄ γύρο. Αν δηλαδή πάρει ένας συνδυασμός το 20% των ψήφων, θα πάρει και το 20% των εδρών. Στο δήμο του προηγούμενου παραδείγματος, ο συνδυασμός που θα λάβει το 20% θα εκλέξει 8 δημοτικούς συμβούλους (20% x 41 =8). Ετσι, η ψήφος όλων των δημοτών είναι ισοδύναμη είτε ψηφίζουν την πρώτη παράταξη είτε οποιαδήποτε άλλη. Στον δεύτερο γύρο, αν δεν συγκεντρώσει κάποιος υποψήφιος το 50%, θα ψηφίσουμε απλώς για το ποιος θα είναι ο δήμαρχος.}

 

_{Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για να σχηματιστούν πλειοψηφίες στο δημοτικό συμβούλιο χρειάζονται προγραμματικές συμφωνίες, συνεργασίες και συγκλίσεις. Πιθανόν να μην αρκεί η συνεργασία με άλλη μία δημοτική παράταξη, αλλά να χρειάζονται ευρύτερες συνεργασίες και συναινέσεις.}

 

_{Στο δημοτικό συμβούλιο οι πλειοψηφίες σε όλες τις αποφάσεις δεν θα είναι δεδομένες αλλά θα μεταβάλλονται και όλες οι δημοτικές παρατάξεις θα συμμετέχουν στη διαμόρφωσή αυτών, σύμφωνα με την εκτίμησή τους για το συμφέρον του Δήμου και των δημοτών.}

 

_{Σήμερα, που οι άνθρωποι όλο και περισσότερο νιώθουν αποκομμένοι από τα κέντρα λήψης αποφάσεων, η δράση μέσα από τις συλλογικότητες (π.χ. σωματεία ) έχει ατονήσει για διάφορους λόγους και η αδιαφορία για τα «κοινά» ολοένα αυξάνεται, χρειαζόμαστε το νέο θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει τη συμμετοχή σε αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή τους, μέσω ανοιχτών διαβουλεύσεων, τοπικών επιτροπών, δημοψηφισμάτων, με απώτερο στόχο την ολοένα αυξανόμενη κουλτούρα συλλογικότητας και συνεργατικότητας. Ταυτόχρονα η εφαρμογή της απλής αναλογικής μπορεί να απελευθερώσει σημαντικό τοπικό δυναμικό και να επιτρέψει την εκπροσώπηση στο δημοτικό συμβούλιο μειοψηφικών κοινωνικών ομάδων, κινημάτων πόλης κ.λπ. που συνήθως αγνοούνται.}

 

_{Από την άλλη, υπάρχουν και οι απόψεις (που εξέφρασε και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, κ. Πατούλης) ότι η απλή αναλογική θα δράσει διαλυτικά, ότι ο δήμαρχος δε θα μπορεί να διοικήσει και θα αναγκάζεται να μπαίνει σε συναλλαγές για να αποκτήσει πλειοψηφία. Ισχυρίζονται ότι χρειαζόμαστε ισχυρές διοικήσεις όπως και ισχυρές κυβερνήσεις για να εφαρμόζουν το πρόγραμμά τους. Όλοι γνωρίζουμε πού μας έφτασε αυτός ο τρόπος διοίκησης και σε τοπικό και σε κεντρικό επίπεδο.}

 

_{Καταρχήν, να πούμε ότι στην Ελλάδα δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική. Σε όλη την Ευρώπη, από τους Δήμους ως τις κυβερνήσεις, διοικούν συνεργαζόμενα σχήματα εδώ και πολλά χρόνια. Οι δικοί μας δήμαρχοι (όπως και οι κυβερνήσεις μας) είχαν μάθει να λειτουργούν και να διοικούν με συγκεκριμένο τρόπο ( απόλυτοι άρχοντες ) κι έτσι αυτή η αλλαγή τους χαλάει γιατί τους υποχρεώνει σε έναν διαφορετικό τρόπο άσκησης εξουσίας που και δεν τον γνωρίζουν και δεν τους αρέσει.}

 

_{Όλοι γνωρίζουμε ότι κουλτούρα συνεργασίας και συναίνεσης δεν υπάρχει σε αυτή τη χώρα. Η συνεργασία μόνο ως συναλλαγή μπορεί να ιδωθεί από κάποιους. Ίσως φταίνε τα κατάλοιπα του εμφυλίου, μπορεί το ανταγωνιστικό σχολείο, μπορεί το ανταγωνιστικό σύστημα, ό,τι όμως κι αν φταίει, οφείλουμε να το αλλάξουμε, αρχίζοντας όμως από εμάς τους ίδιους.}

 

_{Μπορεί στην αρχική εφαρμογή της η απλή αναλογική να δημιουργήσει προβλήματα, επειδή δεν έχουμε μάθει να λειτουργούμε σε τέτοια πλαίσια. Είναι όμως σίγουρο ότι θα μας «εκπαιδεύσει» στη δημοκρατία, στην επίλυση διενέξεων και προβλημάτων μέσα από συνθέσεις και μαζί με τις υπόλοιπες σημαντικές αλλαγές που προβλέπονται (αλλαγή τρόπου ψήφισης προϋπολογισμού, θεσμός συμμετοχικής δημοκρατίας, τοπικά συμβούλια κ.λπ.) θα δημιουργήσει την κουλτούρα της συναίνεσης, της συμμετοχής και της συνεργασίας που τόσο ανάγκη έχει η χώρα, οι Δήμοι αλλά κι εμείς οι ίδιοι.}

 

 

                                                _{Δημοτικός σύμβουλος με την «Ανάπλαση Αιγάλεω»}

 

                                            _{Πρόεδρος Σχολικής Επιτροπής Α/βάθμιας Εκπαίδευσης}