Η συζήτηση και το φωτογραφικό υλικό που ακολουθεί και φιλοξενήθηκε στην ΑΥΓΗ το 1986, θυμίζουν πως «όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν», ιδίως όταν συνδυαστούν με τις ειδήσεις για την εικόνα που παρουσιάζουν τα βουνά μας και σήμερα. Η ουσιαστική αλλαγή και βελτίωση της κατάστασης χρειάζεται πολλούς και ιδίως τους νέους, που ακόμη και ως ποδηλάτες ή/και μοτοσυκλετιστές με ζωντάνια και αδρεναλίνη, ήταν και παραμένουν σύμμαχοι στην υπόθεση της προστασίας του βουνού. Οι παλιότεροι τους οφείλουμε ενημέρωση και δημιουργικές διεξόδους, αυτοί οφείλουν (στα νιάτα και στο μέλλον τους) να ‘χουν μάτια κι αυτιά ανοιχτά για να κρίνουν, κι ελαφρύτερο πετάλι ή γκάζι. Γιατί και το θυμάρι που πατάνε δεν είναι ατέλειωτο!

  ΚΙΜΩΝ Ε. ΦΟΥΝΤΟΥΛΗΣ

Οι «πληγές» των βουνών Ποικίλου και Αιγάλεω
(«Αυγή», 1986)

   Γυμνή πέτρα είναι ό,τι απέμεινε σε μια από τις πρόσφατα αναδασωμένες κορυφές του βουνού Ποικίλου, το οποίο μαζί με το επίσης πολύπαθο βουνό Αιγάλεω αποτελούν τη μοναδική «όαση αναπνοής» των δυτικών συνοικιών του Λεκανοπεδίου. Το περιβαλλοντικό έγκλημα έγινε εν αγνοία του αρμόδιου δασαρχείου, όπως το ίδιο υποστηρίζει, για να μετατραπεί μια περιοχή που ήταν και εξαιρετικό καταφύγιο πουλιών σε… σκοπευτήριο, πιθανότατα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
   Το σκοπευτήριο θα μπορούσε να γίνει –μας αναφέρει ο Κίμων Φουντούλης, μέλος της «Οικολογικής Ομάδας Δάσους Χαϊδαρίου»- στις εγκαταστάσεις του ΚΕΒΟΠ που πρόκειται να απομακρυνθούν σύντομα, σύμφωνα με κυβερνητικές εξαγγελίες, αν και επανειλημμένα έχει πιάσει φωτιά στο βουνό από τις βολές του στρατοπέδου…

Ο κίνδυνος της φωτιάς

Ο κίνδυνος της φωτιάς αντί να περιορίζεται, ολοένα και αυξάνει με τη διάνοιξη δικτύου δασικών δρόμων στα βουνά Ποικίλο και Αιγάλεω. (Σημείωση 1η 2014: να επισημάνουμε πως οι δρόμοι ήταν αναγκαίοι για την αναδάσωση που είχε εκτελέσει η δασική υπηρεσία την περίοδο εκείνη αλλά αδυνατούσε και αδυνατεί να φυλάξει έως σήμερα).

Μάλιστα ο δρόμος του σκοπευτηρίου, για το οποίο γενικά θα πεταχθούν πολλά λεφτά, θα ανοίξει την όρεξη για αυθαίρετα και άναρχη δόμηση, που έχει σταματήσει προσωρινά στα όρια των στρατοπέδων, όπως επισημαίνει ο συνομιλητής μας. (Σημείωση 2η -2014: ανάλογος κίνδυνος υπήρχε και με τον πολεοδομικό χαρακτηρισμό «οδός» για το δήθεν δασικό μονοπάτι Δαφνί – Δάσος που προετοίμασε ο κ. Ντηνιακός και συνέχισε ο κ. Μαραβέλιας, έως ότου η αντίδραση των κατοίκων ανέτρεψε τον σχεδιασμό… Τα 180.000(;) ευρώ που αξίωσε ο εργολάβος αποτελούν μικρή συμβολή στο χρέος των Χαϊδαριωτών).
Τονίζεται ότι στη φωτιά έχει προστεθεί επίσης ένας πολύ ύπουλος εχθρός για την ακόμη πλούσια, σε αριθμό ειδών, χλωρίδα του βουνού Ποικίλου, που είναι φυσικά η βοσκή, η οποία, αν και περιορισμένη σήμερα, έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις.

Υποβάθμιση οικοσυστημάτων

Ο περιφερειακός δρόμος που θα συνδέσει το Σχιστό Κορυδαλλού με το Σχιστό Σκαραμαγκά για να περνάνε τα φορτηγά κ.λπ., ο οποίος βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά, θα αποτελέσει μείζονα κίνδυνο για το ήδη υποβαθμισμένο οικοσύστημα του βουνού Αιγάλεω.
Δραματική υποβάθμιση του βουνού αυτού έχει συντελεστεί από τη δεκαετία του ’20 μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’70, όταν αποφασίστηκε να σταματήσει η λατόμευση εντός Λεκανοπεδίου Αττικής. Στο διάστημα αυτό, ολόκληρες περιοχές του βουνού, μετατράπηκαν σε «σεληνιακά τοπία», χωρίς να γίνει κάποια προσπάθεια για την αποκατάστασή τους.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με τις επισημάνσεις του κ. Φουντούλη, η αναδάσωση που έγινε με ξένα είδη στο βουνό Αιγάλεω μετά τη μεγάλη πυρκαγιά πριν δέκα περίπου χρόνια, αντί να ωφελήσει, προκάλεσε και νέα διατάραξη στο οικοσύστημα.
Εξάλλου, τόσο το βουνό Ποικίλο όσο και το βουνό Αιγάλεω, σε διάφορες περιοχές (π.χ. Σχιστό Κορυδαλλού), υποφέρουν από μια διογκούμενη οικιστική πίεση, αυθαίρετα κ.λπ., καθώς και από τη μάστιγα των καταπατήσεων. (Σημείωση 3-2014: την αυθαίρετη δόμηση στο Σχιστό Κορυδαλλού νομιμοποίησε ο νόμος 2742/1999, άρθρο 21 περί (δήθεν ) προστασίας του όρους Αιγάλεω, με νομοθέτη τον κ. Ντηνιακό. Παρά τις αρχικές προβλέψεις ξεπέρασαν και την κορυφογραμμή…).

Η μόλυνση των νερών

Ειδικά στο Ποικίλο, παρουσιάστηκε τελευταία και το πρόβλημα της μεταφοράς του νεκροταφείου, σε εδάφη, που το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) έχει αποφανθεί ότι είναι ακατάλληλα, με απρόβλεπτες συνέπειες από τη μόλυνση των υπόγειων νερών.
Ένα πρόβλημα, τονίζει ο συνομιλητής μας που είναι γεωλόγος, που έχει παρουσιαστεί και από την άλλη πλευρά του βουνού, στο Θριάσιο Πεδίο, με τη μόλυνση των υπόγειων νερών από τα διυλιστήρια Ασπροπύργου, καθώς και τη μόλυνση των νερών της λίμνης Κουμουνδούρου τόσο από τα υπόγεια νερά, όσο πιθανόν από τα απόβλητα των στρατιωτικών εγκαταστάσεων (λάδια, πετρέλαια κ.λπ.).

Σκαραμαγκάς – Σαρωνικός

«Μέχρι πριν μια 20ετία περίπου, ο Σκαραμαγκάς ήταν ακόμη μια προνομιακή θάλασσα για μπάνιο των δυτικών εργατικών συνοικιών», κατέληξε ο φίλος της «Οικολογικής Ομάδας Δάσους Χαϊδαρίου». «Τη χαριστική βολή του έδωσαν τα ναυπηγεία και τα διυλιστήρια… Τώρα για να κάνουμε ένα κυριακάτικο μπάνιο πρέπει να φθάσουμε στον Ισθμό της Κορίνθου κι ακόμη μακρύτερα καταναλώνοντας πανάκριβη βενζίνη, ενώ έχουν αχρηστευθεί τεράστιες εκτάσεις γης, καθώς και χιλιάδες σπίτια που είχαν κτισθεί κοντά στη βρώμικη σήμερα θάλασσα…
»Γι’ αυτό, έχει αποδειχθεί πια ότι οι επενδύσεις στη βιομηχανία που έγιναν σ’ αυτή τη θαυμάσια περιοχή του Σαρωνικού, ήταν και είναι τελείως ασύμφορες όχι μόνο με οικολογικά – περιβαλλοντικά κριτήρια, αλλά κυρίως και με οικονομικά κριτήρια…».
Είναι άραγε ολότελα αργά πια; Η απάντηση είναι υπόθεση όλων μας.

Νίκος Ζαλαώρας