ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μιά εκκλησιά ένωσε τους ανθρώπους!

Συζητάμε, πάνω στην Πλατεία «Εθνικής Αντίστασης», με τον Νίκο Μπουντούκη για τις ταραγμένες εποχές από το ’40 και μετά, για τους ανθρώπους της πόλης μας και με ρωτάει:

-«Πιστεύεις ότι κάνει θαύματα η εκκλησία του Προφήτη Ηλία;»

-Σύνελθε, του λέω. Δεν υπάρχουν θαύματα.

-«Και όμως, η συνοικία μας, όπως τη βλέπουμε και την απολαμβάνουμε σήμερα, οφείλει την ύπαρξη της στην ανέγερση και λειτουργία του «Προφήτη Ηλία». Τα οικόπεδα ήταν εντός σχεδίου αλλά χωρίς φως, νερό, τηλέφωνο. Οι χωματόδρομοι με τις βροχές γινόντουσαν ρέματα. Συγκοινωνίες δεν υπήρχαν, κι οι άνθρωποι για να πάνε στις δουλειές τους, τα παιδιά στο σχολείο, ανεβοκατέβαιναν ποδαρόδρομο την πλαγιά. Τότε κάποιοι πρωτοπόροι σκέφτηκαν πως για ταρακουνήσουν τους ιθύνοντες, να δημιουργηθούν υποδομές, να παρασχεθούν υπηρεσίες, να αναπτυχθεί η περιοχή μας, έπρεπε να χτίσουν και μια εκκλησία. Την πρώτη εκκλησία του Προφήτη Ηλία την έχτισαν, μ’ αυτό το σκεφτικό και με τα ίδια τους τα χέρια, κυρίως οι αριστεροί της συνοικίας μας, διασώζοντας την αξιοθέατη σημερινή πλατεία και από την οικοπεδοποίηση, δίνοντας μάχες ακόμη και με τις αστυνομικές δυνάμεις. Μόλις 15 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου, κατά τον οποίο η αριστερά κατηγορούνταν συλλήβδην, ότι έκλεινε και γκρέμιζε εκκλησίες, στην συνοικία μας τελικά έχτιζε. Θα μπορούσε να λογισθεί κι αυτό σαν ένα μικρό ή μεγάλο θαύμα…»

Ο Νίκος είναι γνώστης της τοπικής ιστορίας, όσο κανένας άλλος. Έχει ετοιμάσει για έκδοση πολλά θέματα και για την πόλη μας. Είναι κρίμα να μένει αυτός ο πλούτος, «κρυμμένος» στους υπολογιστές. Έως πότε;

Στην πλατεία λειτουργούσε το παλιό νεκροταφείο, με εκκλησάκι στην άκρη.

Δεκαετία του ’50. Την γειτονιά επέλεξαν (κυνηγημένοι) και πολλοί κομμουνιστές, μέλη, οπαδοί της μεγάλης παράταξης της ΕΔΑ!

Όσο πυκνώνουν τα σπίτια, τόσο μεγαλώνουν τα προβλήματα, μιας μεγάλης (πλέον) συνοικίας. Οι εξυπνότεροι άνθρωποι της εποχής, πήραν την ζωή στα χέρια τους.

Η σημαντικότερη πρωτοβουλία τους ήταν να χτίσουν μια μεγαλύτερη εκκλησία! Τα οφέλη και από την διαδικασία της ανέγερσης του ναού, θα τους επέτρεπαν να εξασφαλίσουν μια κρίσιμη ισχυρή ομάδα που θα κρατούσε την κοινωνία τους, μαχητική, αποτελεσματική!

Η επίσημη ενορία αντιδρά και στέλνει τους χωροφύλακες. Αρχίζουν οι εχθροπραξίες. Το «πρόβλημα» πήρε έκταση και στον Αθηναϊκό τύπο. Η νέα συνοικία έβραζε. Ένας βρασμός που έβγαλε στην πρώτη γραμμή, περισσότερους ενεργούς πολίτες.

Οι χωροφύλακες από κάτω και οι εργάτες να μην κατεβαίνουν από την σκεπή. Εκεί σφυρηλατήθηκαν φιλίες, συνεργασίες, συνοχή, αλληλεγγύη, κοινά αιτήματα για ολόκληρη την συνοικία τους.

Οι διεκδικήσεις φέρνουν αποτελέσματα, μέχρι το χουντικό πραξικόπημα. Ο αγώνας συνεχίζεται με μικρότερη ένταση, με άλλες μορφές. Τα περισσότερα από τα αιτήματα θα είναι στην πρώτη την γραμμή, μέχρι την μεταπολίτευση. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν αλλά και μετά την χούντα, στα εκλεγμένα δημοτικά συμβούλια πρωτοστατούσαν δυνάμεις της Αριστεράς. Κυριαρχούσαν οι διευρυμένες ζωντανές δημοτικές παρατάξεις, με πλατειά ψηφοδέλτια, με δημοκρατικά προγράμματα, με ενεργοποίηση 1000άδων πολιτών!

Και έτσι προέκυψε το «θαύμα», που λέει ο Νίκος.

Και έτσι προέκυψε η γειτονιά μας.

Κράτησε χρόνια αυτή η κόντρα με την χωροφυλακή, η κόντρα με την επίσημη ενορία της πόλης. Γινότανε «μάχες» για τα όρια των επιταφίων, με την έννοια της έκτασης και του κύρους της πάνω γειτονιάς. Και από τις «μάχες» αυτές προέκυψε μια καλύτερη γειτονιά, που ενώθηκε αρμονικά με την υπόλοιπη πόλη.

Στην νέα ( την μεταχουντική) περίοδο, ο δημοτικός συνδυασμός του Μήτρου Σουλιμιώτη κυριαρχεί και στο δημοτικό συμβούλιο, οι γενικότερες δημοκρατικές δυνάμεις αποτελούν ισχυρή πλειοψηφία. Αρχίζει η εποχή που όλα παίρνουν τον δρόμο τους, για να φτάσουμε στα σημερινά επίπεδα.

Ο Μήτρος δίνει νέα ώθηση στην εκκλησία. Επιτρέπει την διεύρυνση της έκτασης του ζωτικού χώρου του ναού, δίνει απαλλαγή από δημοτικά τέλη και αρχίζει η αντιμετώπιση των στρατηγικών προβλημάτων της περιοχής. Αρκετοί από τους πρωτεργάτες της γειτονιάς είναι ζωντανοί, ενεργοί και με μεγάλο κύρος. Ισχυροί και αποτελεσματικοί κάποιοι μαζικοί φορείς της συνοικίας. Και οι αγώνες αρχίζουν να δικαιώνονται! Δρόμοι, νερό, συγκοινωνία, διαμορφώσεις, κοινωνικά δίκτυα, σχέδια πόλης, υποδομές. Πολλά από τα θεμέλια του σημερινού οικοδομήματος μπήκαν τότε και η πρόοδος συνεχίζεται, στον βαθμό που συνεχίζονται οι διεκδικήσεις!

-Πλατεία Εθνικής Αντίστασης.

Έτσι ονομάστηκε επίσημα η πλατεία, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Στην περιοχή γύρω από την πλατεία, ζήσανε και παλέψανε 100άδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που αναγνωρίστηκε επίσημα από την κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου.

Σ’ αυτήν την περιοχή περπατήσανε, ονειρευτήκανε, ματώσανε οι γενιές που πολέμησαν τους Γερμανούς. Δυνάμεις που στρίμωξαν τους Εγγλέζους στο κέντρο της Αθήνας το 1944. Πολίτες συνειδητοί που στοιβάχτηκαν στα ξερονήσια, στις φυλακές του μετεμφυλιακού κράτους. Το μνημείο των εκτελεσμένων από τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους, βρίσκεται λίγο πιο κάτω. Οι εκτελέσεις στην Δούσμανη και η μάχη του Αιγάλεω το 1944 φανερώνουν την δυναμική των ΕΑΜικών δυνάμεων της ευρύτερης περιοχής.

Το μνημείο που έστησε ο δήμος το 2002 στην πλατεία, τιμά την Γυναίκα της Αντίστασης και φανερώνει την εκτίμηση της δημοτικής αρχής στις Γυναίκες Αγωνίστριες! Το μνημείο αυτό αποτελεί ξεχωριστή, εξαιρετική περίπτωση στην Αττική ολόκληρη!

-Η σημερινή διαμόρφωση της πλατείας.

Η διαμόρφωση της πλατείας και ο περίβολος της εκκλησίας, έγιναν την πρώτη περίοδο της δημαρχίας του Λ. Μίχου.

Οι συνολικές διαχρονικές παρεμβάσεις στην ευρύτερη γειτονιά, έδωσαν, δίνουν μεγάλη ώθηση στην οικονομική, πολιτιστική, μορφωτική και θρησκευτική δραστηριότητα στην περιοχή. Οι παρεμβάσεις στο βουνό, ο θερινός κινηματογράφος, οι διαμορφώσεις στην Δούσμανη, το γήπεδο, τα σχολεία, η συγκοινωνιακή σύνδεση με την Αθήνα και τον Πειραιά, το οδικό δίκτυο και όλες οι άλλες υποδομές λειτουργούν ευεργετικά για την συνοικία, για ολόκληρη την πόλη!

Γιατί πρέπει να ξέρουμε αλήθεια για την ιστορία της πόλης μας;

Για να μην νομίζουμε εμείς (οι κάθε σημερινοί…) ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου. Για να γνωρίζουμε τους προηγούμενους χτίστες, όπως και τους «γκρεμιστές». Για να συνεχίζουμε με σεμνότητα, αλληλεγγύη, ενότητα, εμπιστοσύνη στην δύναμη των πολιτών!

Παναγιώτης Κυριακόπουλος

pkkyriak@gmail.com